1. Lãi nợ gốc quá hạn không quá 150% lãi cho vay trong hạn

Thông tư18/2016/TT-NHNNsửa đổi Thông tư21/2012/TT-NHNNvề hoạt động cho, đi vay; mua, bán có kỳ hạn giấy tờ có giá giữa các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài (NHNN) sẽ có hiệu lực từ ngày 22/8/2016.

Theo đó, có những thay đổi đáng chú ý như sau:

- Đối với hoạt động cho vay, đi vay:

+ Lãi suất áp dụng đối với dư nợ gốc quá hạn do các TCTD, chi nhánh NHNN thỏa thuận trong hợp đồng cho vay nhưng không vượt quá 150% lãi suất cho vay trong hạn;

+ Lãi suất áp dụng đối với số tiền lãi vay chậm trả do các TCTD, chi nhánh NHNN thỏa thuận trong hợp đồng cho vay nhưng không vượt quá 10%/năm.

- Đối với hoạt động mua, bán có kỳ hạn giấy tờ có giá thì giá mua lại được tính theo công thức:

Giá mua lại = Giá mua x (1 + Lãi suất mua x Thời hạn mua, bán/ Số ngày thực tế của năm thực hiện giao dịch mua).

2. Quy định mới về phí môi giới tiền tệ

Ngày 30/6/2016, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số17/2016/TT-NHNNquy định về hoạt động môi giới tiền tệ của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (NHNN).

Theo đó, Phí môi giới tiền tệ sẽ do bên môi giới và khách hàng thỏa thuận mà không bị giới hạn mức phí tối đa như quy định hiện hành (0,02%/trị giá của từng món giao dịch).

Ngoài ra, khi thực hiện hoạt động môi giới tiền tệ thì các ngân hàng cũng cần chú ý những nguyên tắc sau:

- Có ít nhất một bên khách hàng được môi giới tiền tệ là tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh NHNN thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng.

- Không cung cấp thông tin liên quan đến khách hàng và giao dịch được môi giới tiền tệ cho bên thứ ba, trừ khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc được sự chấp thuận của khách hàng.

- Ngân hàng thương mại, chi nhánh NHNN không được đồng thời vừa là bên môi giới, vừa là một bên thực hiện giao dịch được môi giới tiền tệ với khách hàng.

Thông tư17/2016/TT-NHNNcó hiệu lực từ ngày 22/8/2016 và thay thế Quyết định số351/2004/QĐ-NHNN.

3. Nguyên tắc quản lý, thu mua than trôi

Từ ngày 25/8/2016, Thông tư13/2016/TT-BCTquy định về quản lý than trôi sẽ bắt đầu có hiệu lực thi hành. Theo đó:

- Than trôi ngoài phần dành để đáp ứng nhu cầu sử dụng trực tiếp của người thu gom (nếu có), chỉ được phép tiêu thụ theo hình thức bán trực tiếp cho đơn vị thu mua.

- Đơn vị thu mua than trôi là các đơn vị trực thuộc, công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV), Tổng công ty Đông Bắc có đủ điều kiện, năng lực và được giao nhiệm vụ thu mua.

- Công việc thu mua của TKV và Tổng công ty Đông Bắc là hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, chủ yếu nhằm giảm tổn thất tài nguyên than, góp phần ngăn chặn tình trạng kinh doanh than trái phép.

Thông tư số13/2016/TT-BCTthay thế Quyết định số29/2008/QĐ-BCT.

4. Bổ sung Danh mục thiết bị dạy nghề trọng điểm cấp quốc gia

Thông tư số10/2016/TT-BLĐTBXHbổ sung danh mục thiết bị dạy nghề trọng điểm cấp độ quốc gia trình độ trung cấp nghề, trình độ cao đẳng nghề cho một số nghề có hiệu lực từ ngày 30/8/2016.

Theo đó, một số ngành, nghề trọng điểm cấp độ quốc gia được bổ sung vào Danh mục thiết bị dạy nghề như:

+ Quản trị khách sạn, Bảo vệ thực vật;

+ Lập trình máy tính, Kỹ thuật cơ điện mỏ hầm lò;

+ Công nghệ sinh học, Cơ điện tử…

5. 100 vi phạm giao thông bị tăng mức phạt: Nghị định 46/2016 xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông có hiệu lực từ 1/8. Gần 100 hành vi vi phạm giaothông được điều chỉnh tăng mức xử phạt. Chẳng hạn,người điều khiển ôtô và các loại xe tương tự không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông (vượt đèn đỏ và đèn vàng) bị phạt từ 1,2 triệu đến 2 triệu đồng. Người điều khiển môtô, xe gắn máy (kể cả xe điện máy) và các loại xe tương tự nếu vượt đèn vàng bị phạt tiền 300.000- 400.000 đồng.

Hành vi dùng taysử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển ôtô chạy trên đường sẽ bị phạt tiền 600.000-800.000 đồng và tước giấy phép lái xe 1-3 tháng.

6. Khai sai thuế, tự phát hiện vẫn bị xử phạt

Cũng có hiệu lực từ 1/8, Nghị định 45/2016 của Chính phủ nêu rõngười nộp thuế không khai hoặc khai sai về tên hàng, chủng loại, số lượng, khối lượng, chất lượng, trị giá, mã số hàng hóa, thuế suất, mức thuế, xuất xứ hàng hóa trong quá trình làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu nhưng đã tự phát hiện và khai bổ sung hồ sơ khai thuế trước thời điểm thông quan hàng hóa vẫn sẽ bị phạt 10% số tiền thuế khai thiếu.

Nghị định cũng cho phép phạt từ 1 đến 3 triệu đồng với người xuất cảnh không khai hoặc khai sai số ngoại tệ, đồng Việt Nam bằng tiền mặt, vàng mang theo vượt mức quy định khi xuất cảnh tương đương 5-30 triệu đồng. Theo quy định cũ, chỉ khi mang theo tiền, vàng vượt mức quy định 10-30 triệu đồng mới bị áp dụng mức phạt này.

7. Lương hưu tăng 8%: Nghị định 55/2016cho phéptăng lương hưu, trợ cấp được tính trên nền mức lương cơ sở đã tănglên mức 1.210.000 đồng một tháng.Nâng mức lương hưu, trợ cấp hàng tháng của nhóm đối tượng thu nhập thấp lên mức 2.000.000 đồng một người; Nghị định 55 cũng quy định khá chi tiết mức hưởng lương hưu, trợ cấp hàng tháng của người lao động, từcán bộ, công chức, viên chức, quân nhân, công an nhân dân... đến người làm công tác cơ yếu đang hưởng lương hưu hàng tháng.

8. Trợ cấp một lần với người có thành tích kháng chiến

Theo Quyết định 24/2016 của Thủ tướng, những người có thành tích tham gia kháng chiến được tặng bằng khen của Thủ tướng; bằng khen của cấp bộ, cấp tỉnh sẽ được hưởng trợ cấp một lần theo mức sau:

Người được tặng Bằng khen của Thủ tướng là 1.815.000 đồng; người được tặng Bằng khen của cấp bộ, cấp tỉnh là 1.210.000 đồng.
Người có bằng khen đã từ trần mà chưa được hưởng trợ cấp một lần này thì đại diện thân nhân được hưởng trợ cấp theo mức như trên.

9. Đưa tin thất thiệt về thị trường, giá cả bị phạt đến 15 triệu đồng

Nghị định số 49/2016 cho phép phạt người với hành vi đưa tin thất thiệt về thị trường, giá cả hàng hoá, dịch vụgây tâm lý hoang mang trong xã hội và bất ổn thị trườngvới mức từ 10 đến 15 triệu đồng.

Việc phạt áp dụng với báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử hoặc các ấn phẩm thông tin khác được xử phạt theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản.

Theo Nghị định, mức phạt với hành vi đặt in hóa đơn mà không ký hợp đồng bằng văn bản sẽ giảm từ mức 2-4 triệu đồng xuống còn 500.000-1,5 triệu đồng.Trường hợp không kê khai giảm giá phù hợp với biến động giảm giá; không kê khai giá đúng thời hạn theo văn bản yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, mức phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng.

10. Viện phí tăng, 1.900 dịch vụ y tế sẽ tăng mạnh

Bắt đầu từ 1.8, viện phí tiếp tục tăng theo lộ trình và bao gồm cả chi phí lương của bác sĩ. Trước đó, theo dự kiến ban đầu của BHXH Việt Nam và Bộ Y tế, giá viện phí sẽ đồng loạt tăng từ 1.7, nhưng sau khi bàn bạc, thời gian tăng viện phí đã lùi lại tới ngày 1.8.

Lần tăng viện phí này sẽ áp dụng ở 10 tỉnh, thành phố có số người dân tham gia bảo hiểm y tế cao từ 90 - 95%. Với mức thu mới, giá của 1.900 dịch vụ y tế cũng sẽ tăng mạnh, đặc biệt là các dịch vụ có cơ cấu lớn chi cho nhân lực y tế.

11. Hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng

Thông tư liên tịch 09/2016/TTLT-BLĐTBXH-BTC của Liên Bộ LĐTB&XH và Bộ Tài chính đã quy định, người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Nghị định 61/2015/NĐ-CP sẽ được hỗ trợ chi phí đi lại, tiền ăn, chi phí làm thủ tục để đi làm việc ở nước ngoài, hỗ trợ giải quyết trong trường hợp người lao động gặp phải các rủi ro khi làm việc ở nước ngoài.

Ngoài ra, người lao động còn được hỗ trợ chi phí đào tạo ngoại ngữ nhưng tối đa là 3 triệu đồng/người/khóa học; hỗ trợ tối đa 750.000 đồng/người chi phí khám sức khỏe theo giá dịch vụ khám, chữa bệnh thực tế của cơ sở y tế được cấp phép theo quy định.

12. Phạt người xuất cảnh khai sai số vàng mang theo vượt mức 5 triệu

Nghị định số 45/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định, phạt từ 1 - 3 triệu đồng đối với người xuất cảnh không khai hoặc khai sai số ngoại tệ, đồng Việt Nam bằng tiền mặt, vàng mang theo vượt mức quy định khi xuất cảnh tương đương từ 5 - 30 triệu đồng.

Quy định trước đây, chỉ khi mang theo tiền, vàng vượt mức quy định từ 10 - 30 triệu đồng mới bị áp dụng mức phạt này.

13. Phạt 4 triệu đồng nếu doanh nghiệp đặt in hóa đơn khi chưa đủ điều kiện

Theo quy định mới tại Nghị định 49/2016/NĐ-CP, mức phạt đối với hành vi đặt in hóa đơn mà không ký hợp đồng bằng văn bản sẽ là 500.000 đồng - 1,5 triệu đồng (mức phạt cũ là 2 - 4 triệu).

Trường hợp tổ chức, doanh nghiệp đặt in hóa đơn khi cơ quan thuế đã có văn bản thông báo tổ chức, doanh nghiệp đó không đủ điều kiện đặt in hóa đơn sẽ bị phạt tiền từ 2 - 4 triệu đồng; đồng thời buộc phải hủy các hóa đơn đã đặt in không đúng quy định.

Cá nhân không thông báo bằng văn bản cho cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp phải thông báo giá; áp dụng mức giá kê khai, đăng ký không đúng thời hạn sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng.

14. Bổ sung công việc phải tuân thủ nghiêm ngặt an toàn, vệ sinh lao động

Thông tư 13/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội vừa ban hành bổ sung một số công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động mới. Cụ thể:

- Các công việc làm việc trên cao cách mặt bằng làm việc từ 2 mét trở lên;

- Chế tạo, sử dụng, vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa các công trình, thiết bị, hóa chất, dung dịch dùng trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, khai thác dầu khí, các sản phẩm của dầu khí trên biển và trên đất liền;

- Các công việc làm việc có tiếp xúc bức xạ ion hóa;

- Các công việc có tiếp xúc điện từ trường tần số cao ở dải tần số từ 30 GHz tới 300 GHz.